Mỹ khẳng định vị thế bằng công nghệ phòng thủ năng lượng

Dù Nga tuyên bố bắt đầu trang bị vũ khí laser nhưng chừng đó chưa đủ tạo lợi thế trước Mỹ với hệ thống phòng thủ chủ động laser trên máy bay.

Hiệu quả khi bay cận âm

Theo tạp chí Jane's, Không quân Mỹ (USAF) đã mở gói thầu tìm đối tác phát triển hệ thống phòng thủ chủ động năng lượng cao laser để trang bị trên máy bay quân sự nhằm chống lại tên lửa và các hệ thống dẫn đường quang-hồng ngoại của kẻ thù.

Chương trình phòng thủ năng lượng cao được định danh là SHiELD. Với phương pháp phòng thủ của hệ thống SHiELD là chủ động tấn công các mối nguy cơ trên bằng tia laser năng lượng cao trước khi chúng kịp tiếp cận mục tiêu được bảo vệ.

Không quân Mỹ hy vọng, sẽ có một vài nguyên mẫu SHiELD được phát triển để từ đó đánh giá và lựa chọn sản phẩm ưu việt nhất. Tuy nhiên, hiện chưa rõ các hãng chế tạo Mỹ nào sẽ tham gia phát triển SHiELD.

Theo đại diện của USAF, các máy bay có thể phát tia laser công suất khoảng vài chục KW cùng hệ thống quang học định hướng sẽ được trang bị trên máy bay quân sự được bảo vệ. Hệ thống bảo vệ này sẽ hoạt động hiệu quả khi máy bay hoạt động ở tốc độ cận âm và chớm vượt tường âm thanh (Mach 0,75-1.2).

F-35 sẽ được trang bị thêm vũ khí laser.

Hệ thống SHiELD sẽ được thiết kế để vô hiệu hóa hoặc đốt cháy tên lửa tấn công của đối phương. Nguyên mẫu của SHiELD sẽ được thử nghiệm trước tiên trên một máy bay chiến đấu và máy bay yểm hộ hỏa lực mặt đất AC-130J Ghostrider.

Dù rất ấn tượng nhưng thông tin về SHiELD không phải là mới bởi trước đó, Mỹ cũng đã quyết định trang bị hệ thống tương tự cho tiêm kích F-35. Thông tin trang bị này được trang Popolar Mechanics dẫn lời Trung tướng Robert Walsh, người đứng đầu Bộ Chỉ huy phát triển chiến đấu của quân chủng lính thủy đánh bộ Mỹ, cho biết, vũ khí laser là tương lai không xa và sẽ có một vài loại máy bay chắc chắn sẽ được trang bị loại vũ khí này là máy bay tấn công F-35B và trực thăng AH-12Z.

Trước đó trang Flight Global dẫn nguồn tin từ hãng sản xuất Lockheed Martin (Mỹ) cho biết, hãng này đang cân nhắc trang bị cho một số mẫu tiêm kích F-35 hệ thống vũ khí laser.

Hiện nay công ty này đã phát triển được công nghệ tân tiến cho phép sản xuất các vũ khí laser sử dụng sợi quang điện lắp trên các phương tiện chiến đấu và một mẫu thử có công suất tới 60kW dự định sẽ được đi vào sản xuất cho Quân đội Mỹ vào cuối tháng này.

Giám đốc cao cấp của Lockheed Martin cho biết, hiện nay các kỹ sư đã tính toán khả năng đưa một hệ thống vũ khí laser vào dòng máy bay chiến đấu tàng hình này cũng như tính toán hiệu suất hoạt động của hệ thống trong tác chiến.

Dù chưa có thời điểm cụ thể lắp đặt hệ thống vũ khí laser trên F-35 nhưng thông tin này rõ ràng là động lực rất lớn cho cuộc cách mạng chế tạo các hệ thống laser điều khiển bằng điện có thể bắn hạ nhanh chóng rocket, tên lửa hay thậm chí cả máy bay không người lái của đối phương ngay trên bầu trời.

Cuộc đua Nga - Mỹ

Việc Mỹ liên tiếp công bố kế hoạch phát triển vũ khí laser này không phải chỉ để... cho vui. Đây như một lời tuyên bố của người Mỹ với đối thủ truyền kiếp: nước Nga. Được biết, ngay từ năm 1917, nhà khoa học đại tài Albert Einstein diễn giải học thuyết về bức xạ cưỡng bức vào năm 1917, từ đó, ứng dụng laser vào quốc phòng trở thành nỗi ám ảnh của mọi nhà khoa học lỗi lạc, đặc biệt vào những năm 50 của thế kỷ trước.

Vũ khí laser trên tàu đổ bộ USS Ponce.

Khi đó, Liên Xô và Mỹ bắt đầu bước vào cuộc Chiến tranh lạnh. Được thúc đẩy bởi căng thẳng quan hệ leo thang giữa phương Đông và phương Tây, các nhà khoa học đã luôn đi tìm bước đột phá nhằm đưa vũ khí laser vào sử dụng trong quân đội của các siêu cường quốc.

Ở Liên Xô, một nhóm các nhà khoa học dẫn đầu bởi Nikolai Basov (đạt giải Nobel vật lý năm 1964) đã đề đạt sử dụng một “máy phát tia lượng tử quang học”, hay tia laser, trong hệ thống phòng thủ tên lửa, tiêu diệt các tên lửa đạn đạo bằng chùm một tia năng lượng cao.

Vào năm 1966, Liên Xô triển khai chương trình Terra-3 nhằm chế tạo hệ thống laser trên mặt đất, được thử nghiệm vào tháng 11/1973. Kết quả cuộc thử nghiệm không bao giờ được tiết lộ, tuy nhiên Bộ Quốc phòng tỏ ra hài lòng và cho phép tiếp tục chế tạo một hệ thống nữa mạnh hơn, được đặt tên là 5N76.

Thế nhưng việc phát triển 5N76 đã bị gián đoạn do thiếu năng lượng, bởi hệ thống laser này cần một máy phát điện với công suất mà công nghệ thời đó vẫn chưa thể đạt được. Mẫu 5N76 dần đi vào quên lãng, tuy nhiên việc thí nghiệm laser còn tiếp tục cho đến năm 1991, khi Liên Xô tan rã. Kết quả của chương trình Terra-3 vẫn được giữ bí mật cho đến bây giờ.

Một chương trình khác cũng tồn tại song song với Terra-3, nó có tên là Omega. Ý tưởng ban đầu của dự án là một hệ thống laser có thể săn tìm đầu đạn tên lửa, nhưng dần dần dự án đã chuyển sang mục tiêu khác là chế tạo một thiết bị có khả năng phòng không.

Vào năm 1972, tại trưởng bắn Sary-Shagan ở Kazakhstan các nhà chế tạo đã cho thử nghiệm hệ thống Omega đầu tiên nhưng không sử dụng laser quân sự thật, chỉ dùng một máy phát yếu để chứng minh tính chính xác của hệ thống.

Thiết bị này được sử dụng để phát triển thiết bị định vị mục tiêu, và sau đó hệ thống Omega-2 mạnh hơn đã chứng minh khả năng bắn trúng những mục tiêu khí động học. Tuy nhiên, một điều rất rõ ràng là hệ thống này thiếu sức công phá cần thiết.

Do thiếu năng lượng từ máy phát, nhạy cảm với những biến đổi thời tiết và thời gian cần để bắn mục tiêu quá lâu đã ngăn căn sự phát triển của hệ thống với vai trò vũ khí chiến đấu.

Cuối thập kỷ 70 thế kỷ trước, Liên Xô phát triển tên lửa không gian Skif, một trong những thiết bị có thể mang vũ khí laser nhằm tiêu diệt vệ tinh. Tuy nhiên, Skif đã thất bại.

Ngược lại với người Nga, Mỹ không đưa laser lên vũ trụ, họ tích hợp vũ khí này vào các máy bay. Ngày đó, hãng Boeing của Mỹ đã phát triển chương trình thử nghiệm mang tên NKC-135ALL.

Đáp lại, Liên Xô cũng theo đuổi dự án chế tạo máy bay mang vũ khí laser A-60. Có 2 chiếc A-60 được chết tạo, chiếc đầu tiên bốc cháy năm 1989 ngay trên đường băng, chiếc thứ hai được cất cánh một lần trước khi Liên Xô tan rã năm 1991.

Năm 2002, nỗ lực của người Mỹ đã gặt hái thành công khi cho cất cánh thử nghiệm máy bay laser Boeing YAL-1 được thiết kế nhằm tiêu diệt các tên lửa đạn đạo chiến lược.

Không lâu sau đó, Nga quyết định lật lại các dự án laser quân sự trước đây và tái khởi động lại dự án A-60 và chương trình Falcon Echelon vào năm 2005. Năm 2011, Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố "máy bay laser tác chiến trên không chính thực được phục hồi". Dự kiến sẽ được trình làng lần đầu tiên khoảng năm 2015-2020. Chậm hơn Mỹ khoảng 20 năm.

Và với những thành tựu của khẩu pháo laser đang trang bị trên tàu đổ bộ USS Ponce, người Mỹ đã chứng tỏ họ đi trước Liên Xô, và nay là Nga một chặng đường dài trong cuộc đua công nghệ vũ khí laser - vốn được cho là then chốt của công nghệ vũ khí tương lai.

http://baodatviet.vn/quoc-phong/vu-khi/my-khang-dinh-vi-the-bang-cong-nghe-phong-thu-nang-luong-3326944/?paged=2